4. Welke acties pakken we op binnen bestaand beleid?
Leefbare kernen
De zes kernen van onze gemeente zijn zo ingericht dat ze een prettige plek zijn om te wonen en dat mensen er willen (ver)blijven. De kernen zijn en houden wij vitaal, bruisend, aantrekkelijk en daarmee ook toekomstbestendig. Om dit te realiseren is het van het allergrootste belang om in contact te zijn met inwoners. Wij dragen het kerngericht werken een warm hart toe; het wordt onmisbaar in onze manier van werken. Wij bieden ruimte aan initiatieven van inwoners om hun eigen sociale en fysieke omgeving vorm te geven.
Om de leefbaarheid en veiligheid van onze kernen te behouden, vraagt de jeugd nadrukkelijk onze aandacht. Nu investeren in deze doelgroep heeft later een positief effect op hun deelname aan de maatschappij. Wij doen dit onder meer door samen met het onderwijs te kijken hoe wij onze jeugd en jongeren kunnen versterken in hun ontwikkeling. Maar ook door een actieve leefstijl te promoten met de inzet van onze sportcoaches. Gezonde, actieve en krachtige jongeren zijn belangrijke pijlers in onze gemeenschap.
De concrete acties voor 2023 zijn:
- Wij actualiseren de Doe-agenda en geven hier invulling aan. Vanuit de Doe-agenda nemen wij jongerenparticipatie en het organiseren van kernoverleggen mee in de prioriteit Participatiebeleid en de prioriteit Ontwikkelplannen;
- De kerncoördinatoren verbinden en ondersteunen initiatiefnemers, ondernemers en verenigingen. Wij onderzoeken op welke manier de ondersteuning aan verenigingen kan worden versterkt;
- Wij organiseren overleggen in alle kernen en dragen bij aan de ontwikkelplannen voor de verschillende kernen.
Doorontwikkeling sociaal domein
Wij ondersteunen inwoners die niet op eigen kracht kunnen deelnemen aan de samenleving. Wij bieden inwoners een vangnet zo lang als nodig en zo kort als het kan. Een sterkere sociale samenhang helpt bij de ondersteuning van mensen in een kwetsbare positie. Preventie heeft dan ook een plek in ons beleid en onze activiteiten. Wij hebben hierbij oog voor de belangrijke positie die mantelzorgers en vrijwilligers vervullen. Dat heeft uiteindelijk een positief effect op de sociale situatie van inwoners. Met actuele informatie zorgen wij voor meer structuur en samenhang. Als het nodig is en het budget voldoende is, organiseren wij extra inzet.
De concrete acties voor 2023 zijn:
- Wij investeren nog meer om de wijken in te gaan op terreinen van armoede en eenzaamheid.
- Wij investeren in laagdrempelig toegankelijke voorzieningen om de druk op de maatwerkvoorzieningen te verminderen.;
- Wij kiezen voor een gezinsgerichte aanpak;
- Wij voegen de diverse preventieplannen en -activiteiten samen met het hernieuwde uitvoeringsplan Sociaal Domein. Daarmee zetten wij in op brede, samenhangende preventie op het gebied van sport en bewegen, gezondheid, eenzaamheid en de sociale basis van alle inwoners;
- Wij onderzoeken verdere regionale samenwerking WMO en Participatiewet;
- Wij evalueren de aanpak laaggeletterdheid;
- Wij stellen een Uitvoeringsprogramma Spelen en Bewegen op; in lijn met de Meerjaren Onderhoudsplannen uit programma 3: Fysieke leefomgeving en duurzaamheid.
Maatschappelijk vastgoed
Maatschappelijk vastgoed draagt bij aan sterke kernen en een sterke gemeenschap. De keuzes daarbij stemmen wij af op onze maatschappelijke doelen en ruimtelijke ontwikkelingen. Wij maken de komende jaren onze accommodaties energiezuiniger samen met gebruikers.
Voor ons maatschappelijk vastgoed hebben wij meerjarenonderhoudsplannen opgesteld. Deze zijn verwerkt in de begroting van programma 3: Leefomgeving en duurzaamheid. In dat programma zijn alle budgetten opgenomen die verband houden met onder meer wegen, gebouwen en accommodaties.
De concrete acties voor 2023 zijn:
- Wij stemmen onze manier van werken af op de maatschappelijke wensen (streefbeelden) en verbeteren het beheer van ons maatschappelijk vastgoed;
- Wij ronden het integraal huisvestingsplan (IHP) voor onderwijshuisvesting verder af, zodat wij een investeringsagenda voor de komende jaren hebben.
Belangrijke kanttekening bij de concrete acties voor maatschappelijk vastgoed in 2023 is dat wij voor een deel afhankelijk zijn van ontwikkelingen op de arbeidsmarkt om deze acties te kunnen realiseren.
Bestaanszekerheid
De vraagstukken rondom werk en inkomen - zoals inkomensregelingen, schuldhulpverlening, armoede en de inburgering van statushouders - hebben raakvlak met het programma Mens en Samenleving en het programma Economie, Werk, Toerisme en Recreatie, want sociale veerkracht gaat hand in hand met bestaanszekerheid en werk. De financiële consequenties van deze paragrafen zijn meegenomen in de begroting van programma 4: Economie, Werk, Toerisme en Recreatie. In dat programma zijn alle regelingen opgenomen die verband houden met werk en inkomen.
Financieel mee kunnen doen
Meer dan een half miljoen Nederlandse huishoudens leven in armoede. Landelijk heeft maar liefst 1 op de 5 mensen betalingsproblemen. De gevolgen liegen er niet om: armoede en schulden leiden tot stress, verminderde gezondheid, opvoedproblemen en uitsluiting. Kinderen die opgroeien in armoede lopen vaak een achterstand op die nauwelijks nog in te halen is. Wij zetten ons nog meer in om alle inwoners met recht op ondersteuning te bereiken. Wij verhogen de inkomensgrens van 120 procent naar 130 procent. Wij doen dat voor alle armoederegelingen waarbij dat mogelijk is. Verder maken wij het gebruik van armoederegelingen eenvoudiger en toegankelijker. Na drie jaar wordt een evaluatie uitgevoerd.
De concrete acties voor 2023 zijn:
- Wij verhogen de inkomensgrens van 120 procent naar 130 procent voor armoederegelingen en zetten hiervoor een promotiecampagne op;
- Wij geven prioriteit aan het gesprek met de ISD over het zo gemakkelijk mogelijk (digitaal) aanvragen van hulpregelingen;
- Wij investeren in Ernaartoe teams en vroegsignalering;
- Wij communiceren vaker en gerichter waar inwoners terecht kunnen met al hun (schuld)hulpvragen;
Energiecrisis
De energiecrisis slaat hard toe in Nederland. Niet alleen de gezinnen en bedrijven worden geraakt, ook het maatschappelijk middenveld dat bijdraagt aan onze gemeentelijke doelen heeft hier veel last van. Op landelijk niveau worden maatregelen getroffen voor de inwoners middels de eenmalige energietoeslag. De Tweede Kamer heeft de druk opgevoerd om ook voor het Middden- en Kleinbedrijf (MKB) de pijn te verzachten. Ook heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen om het maatschappelijk middenveld te ondersteunen. Wij zijn voornemens om een investeringsfonds in het leven te roepen dat dient als vangnet voor deze organisaties. In 2023 werken we dit verder uit.
Daarnaast zijn er ook inwoners die net buiten de energietoeslag vallen, omdat ze daarvoor te veel verdienen en dus compensatie mislopen. De hulpvraag en toestroom voor schuldhulpverleningen richting de uitvoering (integrale toegang) zal hierdoor toenemen.
De concrete acties voor 2023 zijn:
- Wij verstrekken energietoeslag op basis van beschikbare rijksregelingen;
- Wij werken toe naar een investeringsfonds en nemen mee hoe wij daar vorm aan kunnen geven. Dit doen we onder andere voor onze verenigingen, instellingen en stichtingen in het maatschappelijk veld.
Vluchtelingen en asielzoekers
Oekraïne
Door de oorlog in Oekraïne zijn miljoenen Oekraïners hun land ontvlucht. Vluchtelingen uit Oekraïne krijgen in Nederland tijdelijk bescherming voor de periode van minimaal 1 jaar (tot 4 maart 2023) en maximaal 3 jaar. Dit is afhankelijk van de ontwikkeling van de situatie in Oekraïne. De Richtlijn geeft in Nederland recht op opvang en medische zorg, onderwijs voor minderjarige kinderen en de mogelijkheid om te werken. In Steenbergen heeft de gemeente twee locaties ingericht voor de opvang van 52 Oekraïense vluchtelingen.
Asielketen
De taakstelling voor de huisvesting van statushouders wordt voor de eerste helft van 2023 fors hoger. Naar verwachting tussen de 20.400 en 23.900. Voor Steenbergen kan dit betekenen dat in de eerste helft van 2023 net zoveel statushouders moeten worden opgevangen als in heel 2022. De rijksvergoeding voor maatschappelijke opvang en integratie van statushouders is dan ook voor 2023 verhoogd.
De concrete actie voor 2023 is:
- Wij geven invulling aan de taakstelling Statushouders. Wij faciliteren dat jonge nieuwkomers onderwijs kunnen volgen bij Wereldwijs – de regionale voorziening voor basisonderwijs aan niet-nederlandstalige kinderen op de Brabantse Wal;